Soms, als ik het warme waterbed in schuif en mijn vermoeide hoofd wil neerleggen, word ik gehinderd door een knisperend briefje. Meestal is het een kindertekening met iets liefs erbij geschreven, maar het komt ook voor dat de frustraties van de dag of ‘misstanden’ in ons gezin erop geuit worden. Het is blijkbaar makkelijker om dergelijke zaken op te schrijven dan een confronterend gesprek met je ouders aan te gaan. Er heerst bij ons nogal een briefjescultuur, ook manlief vindt dit middel erg handig om huishoudelijke manco’s aan het licht te brengen en deponeert regelmatig een korte memo op mijn ontbijtbordje. Onlangs verscheen er zelfs een boodschappenlijstje in de badkamer. Wij hebben destijds een bad laten varen en gekozen voor de luxe van 2 wastafels met een heren- en een dameskant, zodat files bij het tandenpoetsen tot het verleden behoren. Het briefje lag aan de dameskant, was dus blijkbaar voor mams bedoeld en hield verband met een beloning die paps haar ingefluisterd had. Een opkikkertje, een soort beloning voor alle arbeid verricht in de afgelopen 8 basisschooljaren, die tot uiting zouden moeten komen in de Citotoets. Een toets waarover je geen zorgen hoeft te maken, maar waar iedereen zich serieus voor inzet en er toch een officiële sfeer heerst in school. Spannend was het vooral op maandag, de dag voor de toets, aangezien de helft van groep 8 collectief besloot om ziek thuis te blijven. Ook meester was niet fit. Gelukkig viel de ‘schade’ op dinsdag mee en was er voor enkele leerlingen de mogelijkheid om op vrijdag nog wat gemiste toetsen in te halen.
Reden voor een afterparty, vond papa, dus had hij met zijn dochter het plan gesmeed om op de laatste Citodag het menu samen te stellen. Vandaar het briefje bij de wastafel. Het was een uitgebreid epistel en tijdens het lezen bekroop me langzaam maar zeker het gevoel dat het min of meer een afspiegeling van de Tamsmajaren was. Ze had zich er ook makkelijk van kunnen afmaken en patat kunnen wensen. Dat had zonder briefje geregeld kunnen worden. Maar nee hoor, dit menu was verantwoord samengesteld en volledig uitgewerkt. Je kon er duidelijk uit lezen dat de Tamsmaskoalle meer is dan een leerfabriek en dat er naast rekenen en spelling toch bijzonder veel aandacht aan de sociale aspecten van het basisschoolleven wordt besteed.
De menukeuze was niet alleen een afspiegeling van haar ego, er was ook aan de overige gezinsleden gedacht. Papa lust geen kaas, dus voor hem geen Cordon bleu maar een schnitzel zónder. Haar broer is helemaal een kritische vleesconsument. Voor hem moest er maar een blikje SMAC komen (sorry, hij vindt het heerlijk). De samenstelling van de salade was gedetailleerd weergegeven (een beetje ui, graag wel een eitje erbij, tomaatje en augurkje erin, ja zelfs de ingrediënten van de dressing waren benoemd). Om niet definitief afscheid te nemen van de basisschooltijd en de daarmee verbonden overbekende pot appelmoes, had ze dit toch op het lijstje gezet. Geen patat dus, haar keuze was gevallen op een stevige aardappel, type Nicola. In dit opzicht is onze integratie met de Friese aardappels mislukt. Toch stond er onder het menu lekker ite: er is dus nog hoop…
Het kattebelletje was keurig geschreven, al moest ik concluderen dat het aan elkaar schrijven definitief aan de kant gezet lijkt te zijn. Niets in haar handschrift herinnerde aan het verbeten gezicht, de tong losjes uit de mond, ritmisch heen en weer bewegend op iedere pennenstreek tijdens de schrijflessen in de onderbouw. Vergeet ik bijna het toetje: Stracciatella-ijs (mocht van papa) met slagroom, dat was calorietechnisch niet helemaal verantwoord, maar verhoogde wel de feestvreugde. Hier verscheen de eerste spellingfout, maar zo lang Italiaans nog niet verplicht is op de basisschool, maken we ons daarover geen zorgen. Voor het overige, hulde aan de meesters en juffen! Ze had echt aan alles gedacht, er stond zelfs nog bij dat papa wel een appel mocht. Hij is geen toetjesfreak, maar wel een wijnliefhebber. Wij mochten ons dan ook te buiten gaan aan een mooie fles wijn. Voor haarzelf was de keuze op een tandvriendelijke frisdrank gevallen, ook dat kwartje is blijkbaar gevallen. Dit laatste artikel was echter niet in onze dorps-Spar verkrijgbaar, dus moesten we vader inschakelen om dit artikel onderweg nog op te duiken. Aan mama de eer om van deze ingrediënten een lekkere maaltijd te koken, daar had mevrouw zelf even geen tijd voor, vanwege verplichtingen op sportief gebied.
Zo zaten we die avond aan een feestelijk gedekte tafel en proostten op de goede afloop van de Citotoets. We hadden toch wel een beetje gevoel dat er nu al een deur werd dichtgedaan in de lange gang van de basisschooltijd. Welke uitslag de Citogroep ook brengt, de Tamsmajaren hebben haar in ieder geval veel geleerd! En dat is onbetaalbaar…
(eerder verschenen als column in De Lusterfink, schoolkrant M.J. Tamsmaskoalle Tzummarum)
Tussen Noordzee en Méditerranée 