Het blijft een unieke ervaring om in het zeer vroege voorjaar de ruwe wijnen te mogen proeven die gemaakt zijn van de in het najaar ervoor geoogste druiven. Wanneer je wijnclublid bent van de Reestlandhoeve, kan dat gewoon, omdat je wordt betrokken bij het hele proces. Je maakt het leven van de wijnboer en de groei en bloei van de wijngaard van dichtbij mee. Via de nieuwsbrief hoor je de noviteiten, lees je over de weersomstandigheden en weet je wanneer de oogstmomenten zijn.
Wijn in ontwikkeling
De wijnen die vandaag op de proeftafel komen zijn nog niet het eindproduct, alle wijnen zijn nog volop in ontwikkeling en zelfs de wijnboer staat regelmatig voor verrassingen. Nadat de druiven zijn geplukt in de wijngaard aan de Hoofdweg in Balkbrug, start de transformatie van druiven naar wijn bij Neerlands Wijnmakerij van Roelof en Ilse Visscher in Bentelo. De Reestlandhoeve heeft immers zelf geen vergistingstanks en wijnmakerij, maar is natuurlijk zeer nauw betrokken bij het vinificatieproces Er zijn diverse momenten om de wijnen door te proeven of het proces bij te sturen.
De geboorte van de nieuwe wijnen is altijd een spannend moment. Je hebt als wijnboer en wijnmaker de natuur niet in de hand. De traditionele wijnlanden om ons heen, zoals Frankrijk en Duitsland, hebben veel meer ervaringsjaren, voor de Nederlandse wijnbouw geldt dat het in de afgelopen jaren vooral experimenteren was. Ontdekken hoe de druiven van nieuwe rassen zoals johanniter, solaris, cabaret noir en regent hun ware gezicht tonen in de praktijk. Ook voor de Reestlandhoeve is dit een zoektocht geweest, en natuurlijk stopt experimenteren en innoveren nooit. Voortdurend verbeteren staat hoog in het wijnvaandel van de Reestlandhoeve!
Basiswijn mousserende wijn
De eerste wijn op de proeftafel is de stille basiswijn voor een mousserende wijn die een tweede vergisting op de fles nog moet ondergaan (méthode traditionelle). We zien een zeer bleke, lichtgele en troebele wijn. De citrustonen overheersen, daarnaast ontdekken we een hint van bloemen en ook de knisperend frisse geur van zure appels. De wijn staat stijf van de zuren, is beendroog, maar de heerlijk frisse fruittonen die we al roken, vullen de mond. Een structuur die staat als een huis. Bas Huisman legt uit welke route deze basiswijn nog gaat nemen. Het alcoholpercentage is nog lekker laag (11%), zodat de wijn een tweede vergisting kan ondergaan. Hiervoor voegt de wijnmaker ‘liqueur de tirage’ toe. Een mengsel van suiker en gistcellen die bij mousserende wijnen voor de tweede fermentatie op fles gaat zorgen, waardoor in de fles belletjes ontstaan. Hiervoor gaat de wijn naar een sektkellerei in Duitsland. De flessen rijpen nog anderhalf tot twee jaar ‘sur lattes’. Nog niet met een kurk en muselet, maar gewoon met een kroonkurk. Daarna volgt het verwijderen van de gistprop, het afvullen van de flessen en het toevoegen van ‘liqueur de dosage’ (suikermengel).
Conclusie: Een mooie, veelbelovende basiswijn, zo fris als een straffe voorjaarswind, maar met een fijn aroma. Zeer benieuwd hoe deze wijn zich zal ontwikkelen. Geduld hebben!
State of the art rosé
Roséwijnen hebben een speciaal plekje in mijn wijnhart. Blij verrast was ik dan ook dat de Reestlandhoeve, ook dit jaar, weer een mooie rosé van regentdruiven weet te maken. En dat is een race tegen de klok, want slechts na vijf minuten schilcontact zou de wijn de kleur van rode wijn hebben. Immers, de regentdruif bevat van nature enorm veel kleurstoffen in de schil. Die snelle persing levert alsnog een redelijk roze kleur op. De wijn geurt naar rode vruchten (bosaardbeitjes, rode bes) en heeft iets zoetigs, snoeperigs dat doet denken aan tumtummetjes. Het is een al geklaarde, heldere en zuivere wijn met veel zuren. Droog als een Provençaalse rosé, met een lichte bitter in de afdronk. Deze wijn staat ook aan de basis van de Reestlander Parel Prelude, een feestelijk glas bubbels (door toevoeging van koolzuurgas).
Conclusie: Het wijnclubledenproefpanel vindt deze wijn nog iets te streng en te zuur, de wijn is echt nog in ontwikkeling en moet nog in balans komen. Botteling volgt eind april. De basis is echter in orde: dit wordt deze zomer genieten van een fijn glas droge rosé uit eigen provincie!
Zelf blenden
De Reestlander Wit Sonate bestaat uit een blend van johanniter en solaris. We proeven eerst de wijn van johanniter. De druiven zijn later geoogst dan de druiven die aan de basis staan voor de mousserende wijn. Ook deze wijn is troebel, de dode gistcellen zijn er nog niet uit gefilterd. De familie Huisman neemt ons mee in de wondere wereld van de gisten, die het fermentatieproces van druivensap naar wijn zullen starten. Zonder gist geen wijn. De Reestlandhoeve gebruikt geen ‘wilde gisten’. Het is verleidelijk om hiermee te experimenteren. Echter, omdat er in de wijnmakerij in Bentelo enorm veel gisten rondzweven en er nu eenmaal voor veel wijnboeren wijn wordt gemaakt, weet je dus nooit welke gistcellen de fermentatie beïnvloeden. Een kwestie van ongewild controleverlies, dit werkt alleen wanneer je wijn maakt bij de wijngaard zelf.
De vinificatie van deze wijn is gesplitst: de helft van de druiven is vergist met de gist ‘Wild & Pure’ die zorgt voor een bloemig karakter, een volle fruitsmaak en een zeker rondheid. Voor het andere deel gaat de gist ‘Extreme’ aan de slag, dat zorgt voor meer strakke, droge kenmerken en de citrustonen accentueert. Het doel van deze werkwijze is meer complexiteit te bereiken. Uiteindelijk worden voor de wijnen uit de twee verschillende tanks weer samengevoegd. We proeven het monster van een van de twee, zonder dat vooraf te weten. Conclusie: de wijn in mijn glas is licht aromatisch, geurt voornamelijk naar citrus en heeft heel veel zuren. Dit zal wijn zijn die met ‘Extreme’ is vergist.
De wijn van solaris heeft een totaal ander karakter: zeer aromatisch, fruittonen als perzik, grapefruit en lychee kietelen in de neus. De wijn heeft zeker serieuze zuren, maar veel minder heftig dan die in de johanniter. Conclusie: Deze wijn kan de meeste mensen beter bekoren, is toegankelijker, veel minder strak en heeft wat meer ‘spek op de botten’.
Door ongeveer een derde deel solaris te mengen met twee-derde deel johanniter ontstaat de basis voor de Reestlander wit Sonate: een heerlijk frisse aromatische witte wijn, met een duidelijke ruggengraat.
Conclusie: Omdat de wijnen van de twee verschillende gisten nog niet gemengd zijn, had er iets meer solaris in mijn glas gemogen. De uiteindelijke wijn zal om die reden een rondere en vollere smaak hebben. Hoe dan ook, het blijft een magisch en prachtig proces van experimenteren in de wijnmakerij.
De invloed van hout
We gaan verder met solaris, die een houtopvoeding heeft gekregen op nieuwe en gebruikte vaten van Oost-Europees (kruidigheid!) eiken waarvan de tops van acaciahout zijn (fruittonen!). Drie vaten zijn nieuw, drie vaten zijn voor de tweede keer gebruikt, drie vaten voor de derde keer. De twee keer gebruikte vaten geven de wijn een ronder karakter en tonen van vanille. De derde keer gebruikte vaten geven niet veel expressie meer af, maar zorgen wel voor micro-oxidatie. De wijn in het glas is een mengsel van de drie vaten.
Conclusie: De troebele, bleekgele wijn ruikt overduidelijk naar vanille en de invloed van het hout. De basiszuren zijn dik in orde en er is een fijne kruidigheid in smaak waarneembaar. Deze wijn is nog niet klaar. De ervaring heeft geleerd dat de tijd alle wonden heelt en er voor liefhebbers van een houtgerijpte witte wijn iets moois in ontwikkeling is.
Tijd voor cabaret
Razend benieuwd ben ik naar de wijn die nu in het glas komt: een rode wijn van de nieuwe aanplant cabaret noir. Het was enorm spannend in de wijngaard dit jaar. De suzikii-fruitvlieg stond letterlijk ‘om de hoek van de wijngaard’ klaar om aan te vallen op de druiven. Preventief werden de druiven beschermd met de fijnmazige netten. Nadeel daarvan is dat de netten ook de broodnodige zonneschijn weren. Uiteindelijk werden de druiven overrijp geoogst, wat geresulteerd heeft in een alcoholpercentage van bijna 13,5%. Gelukkig is dit niet ten koste gegaan van het zuurgehalte. De wijn krijgt een houtopvoeding en mag daar nog een jaar blijven. De cabaret noir is een nieuw ras ontstaan vanuit de cabernet sauvignon-druif. En dat proef je: zwart fruit, cederhout, goede zuren en (verbazend na zo een korte tijd vatrijping) milde tannine.
Conclusie: Ook hier zal de vatrijping nodig zijn om nog wat rondheid en een verdieping in smaak te geven, maar de potentie van deze wijn is groot en roept op tot enig ongeduld!
Good old regent
De nukkige, soms koele en gevoelloze regent uit het verleden lijkt – door voortschrijdend inzicht en ervaring – definitief een mooie plek in het wijnaanbod van de Reestlandhoeve te veroveren. De weerspannige puber begint volwassen te worden. Vanaf 2018 sluit de Reestlandhoeve de Reestlander rood Barrique Ballade af met een kurk in plaats van een schroefdop. Ook is geïnvesteerd in kleinere barriques in plaats van het grote 2000-liter vat. Die twee innovaties maken de wijn veel toegankelijker en mooier. 2022 is veelbelovend: intens zwart fruit (bramen!), laurierdrop en het typisch regentaroma (medicinaal, leer) zijn zeer aanwezig. De tannine zijn nog stroef en bitter, maar in de verte verhaalt de Ballade dat het goed komt.
Conclusie: Er zijn regent-haters en regent-lovers. Hoe meer mensen het haten, hoe meer ik ervan ga houden. Tot een blend met cabaret noir zal het niet komen, de wijnen vullen elkaar niet aan en vormen geen harmonie. Onze proeftafel probeert het toch… en is het eens met de familie Huisman: laat beide druiven soleren!
La grande Finale
De wijnclubleden zetten zich schrap voor de letterlijke Finale, de versterkte wijn van muscat bleu. De oogst was een sterk staaltje van het juiste oogstmoment. De druiven hingen nog onwetend aan de wijnstok, terwijl de eerste suzukii-fruitvliegen op gepaste afstand, maar zwaarbewapend klaarstonden. De wijnboer was ze net te slim af en kon oogsten bij het waarnemen van de eerste exemplaren. Deze wijn is al jaren het bijzondere vlaggenschip van de Reestlandhoeve. Een (met eigen most gestookte wijnalcohol) versterkte wijn die enorm aromatisch geurt naar rozen, druiven en kersenlikeur. Dik van de alcohol, gul van smaak, mede door rijping op oude vaten.
Conclusie: Zeker al drinkbaar, nog iets stroef en alcoholisch. En toch, bij onstuimig winterweer zijn er weinig andere wijnen die het hart en koude botten kunnen verwarmen.
Een kwestie van geduld
Bij wijnproeven verdwijnt veel wijn niet in de maag, maar in de emmer. Het is de eerste indruk die achterblijft in het geheugen. En die is belangrijk voor het vervolg. Met wijn is het net zoals de geboorte van een kind. Een kind wordt meestal uit liefde geboren. Ik ben geen wijnboer, maar volgens mij voelt de geboorte van een nieuwe wijn ongeveer hetzelfde. De liefde die je erin stopt, weerspiegelt zich in de wijn. Je probeert ze met alle wijsheid die je op dat moment in huis hebt op te voeden, totdat je ze los moet laten. Eerst heb je de kinderziektes, dan de weerspannige puberprikkelingen.
Voortdurend verbeteren staat hoog in het wijnvaandel van de Reestlandhoeve, en dat proef je! De eerste wijnstokken gingen 20 jaar geleden de grond in. De wijnstokken worden een dagje ouder, zijn de kinderziektes al een tijdje voorbij. Het is gelukt de wijnen door de weerbarstige puberteit heen te loodsen. Het lukt steeds beter om de wijnen mooi in balans te krijgen. De broodnodige Overijsselse zon te vangen in de druiven en bedreigingen in de wijngaard zo natuurlijk mogelijk het hoofd te bieden. Al mijmerend, met de veelbelovende indrukken van de komende wijnen in het geheugen en een vreugdevol wijnhart kom ik tot een slotconclusie: Nederlandse wijn uit het Reestdal is volwassen geworden!
Tussen Noordzee en Méditerranée 